تقویم روزهای زیارتی خاص امام رضا (ع)
نوع روز | روزهای مشخصشده | مستندات و منابع | تقویم ۱۴۰۴ |
---|---|---|---|
روز ویژه هفته | چهارشنبه ها | روز زیارتی امام رضا (ع) | چهارشنبه ها |
جمعه ها | تأکید بر ثواب فراوان زیارت امام رضا (ع) در این روز | جمعه ها | |
روزهایی که بهعنوان روز زیارتی امامرضا (ع) در روایات تصریح شده | ماه رجب | امام جواد (ع): زیارت قبر پدرم علی بن موسی الرضا (ع) در ماه رجب، افضل از حج واجب است. | دی ماه ۱۴۰۴ |
روزهایی که زیارت امام رضا (ع) با زیارت دیگر ائمه مشترکاند | جمعهها | کفعمی: زیارت پیامبر(ص) و امامان(ع) در روز جمعه مستحب است. | جمعه ها |
عاشورا | شیخ مفید: زیارت مشاهد اهلبیت (ع) در این روز مستحب است. | ۱۵ تیر ۱۴۰۴ | |
۱۷ ربیعالاول | شیخ مفید: صدقه دادن و زیارت مشاهد و حرمهای اهلبیت (ع) در این روز مستحب است. | 19 شهریور 1404 | |
اول رجب | در منابع آمده که اگر زیارت امام حسین (ع) ممکن نبود، زیارت دیگر ائمه توصیه شده است. | 1 دی ماه 1404 | |
15 رجب | روزه گرفتن و زیارت مشاهد و حرمهای اهلبیت (ع) مستحب است. | 15 دی ماه 1404 | |
شب نیمه شعبان | توصیه شده اگر زیارت حضوری ممکن نبود، از راه دور سلام داده شود. | 14 بهمن 1404 | |
روزهایی که در تقویم به زندگی امام رضا (ع) ارتباط دارند | ۲۳ ذیالقعده | مشهور به روز زیارتی مخصوص امام رضا (ع)، شیخ مفید و سید بن طاووس اشاره کردهاند. | ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ |
۲۵ ذیالقعده | محدث قمی از میرداماد نقل کرده که زیارت امام رضا (ع) در روز دحوالارض از برترین اعمال مستحب است. | ۲ خرداد ۱۴۰۴ | |
۶ رمضان | شیخ مفید: این روز مصادف با ولایتعهدی امام رضا (ع) است. | ۵ اسفند ۱۴۰۴ | |
۲۹ یا ۳۰ صفر | مشهورترین تاریخ شهادت امام رضا (ع) نزد علمای شیعه | ۱ و ۲ شهریور ۱۴۰۴ |
دستهبندی روزهای زیارتی امام رضا (ع)
روزهای زیارتی امام رضا (ع) به ۳ دسته تقسیم میشوند:
- روزهای مخصوص: روزهایی که بهعنوان روز زیارتی امامرضا (ع) در روایات تصریح شدهاند.
- روزهای مشترک: روزهایی که زیارت امام رضا (ع) با زیارت دیگر ائمه مشترکاند.
- روزهای گزارشی: روزهایی که در تقویم به زندگی امام رضا (ع) ارتباط دارندروز زیارتی امام رضا چند شنبه است؟
کفعمی گزارش کرده است که زیارت پیامبر (ص) و امامان (ع) در روز جمعه مستحب است.البلد الامین، ص ۷۲
زیارتنامهی روز چهارشنبه را نیز میتوانید بخوانید. البته زیارت امام رضا (ع) در روز جمعه نیز ثواب بسیاری دارد.
روز چهارشنبه روز زیارتی امام رضا (ع) به شمار میرود که سید بن طاووس آن را نقل کرده است.جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، ص ۳۵
روزهای زیارتی امامرضا (ع): تصریح در روایات
ماه رجب: برای روزهایی که نص صریح و آشکار داریم، فقط میتوانیم به روایتی که از امام جواد (ع) نقل شده است تکیه کنیم. در این روایت که شیخ صدوق، شیخ طوسی، ابن قولویه آن را گزارش کردهاند.
روزهای زیارتی امام رضا (ع): مشترک با دیگر امامان (ع)
عاشورا:
شیخ مفید گزارش کرده است که در این روز زیارتِ مشاهد و حرمهای اهل بیت (ع) و صلوات زیاد و توجه به خدا داشتن و لعن دشمنان اهل بیت (ع) مستحب است.
سیر الشیعه فی تلخیص التواریخ الشریعه، ص ۴۳
۱۷ ربیعالاول
شیخ مفید نقل کرده است که در این روز صدقه دادن و زیارتِ مشاهد و حرمهای اهل بیت (ع) مستحب است.
مسار الشیعه، ص ۳۰
اول رجب:
و هرکسی که نمیتواند امام حسین (ع) را در این روز زیارت کند، پس زیارت کند بعضی از مشاهد و حرمهای ائمۀ معصومین (ع) را.
مسار الشیعه، ص ۶۹
نیمهی رجب:
در این روز، روزه گرفتن و زیارت مشاهد و حرمهای اهلبیت (ع) مستحب است.
مسار الشیعه، ص ۷۱
شب نیمهی شعبان:
و هر کسی که نمیتواند امامحسین (ع) را در این شب زیارت کند، پس غیر او را از ائمۀ (ع) زیارت کند؛ و اگر این هم برایش ممکن نیست با اشاره به ایشان سلام دهد.
مسار الشیعه، ص ۷۴
مناسبتهای مرتبط با امام رضا (ع) برای زیارت ایشان
ذیالقعده:
چند تن از عالمان بزرگ شیعه معتقدند این روز روز شهادت امام رضا (ع) است. شیخ مفید بهصورت صریح آن را بیان کرده (مسار الشیعه، ۵۲). سید بن طاووس میگوید سابقهی چنین باوری به زمانههای پیش برمیگردد و در کتابهای فارسی و عربی، دیده است که در روز ۲۳ ذی القعده زیارت امام رضا (ع) از نزدیک و دور همراه با خواندن زیارتنامههای مأثوره و معروفه، مستحب است.
اقبال الاعمال، ج ۱، ص ۳۱۰
۲۵ ذیالقعده:
محدث قمی از رسالهی اربعهی ایام میرداماد نقل میکند که دربارهی اعمال روز ۲۵ ذی القعده (روز دحوالارض) گفته است که زیارت امامرضا (ع) در این روز از برترین اعمال عبادی مستحب است و بر چنین زیارتی تاکید فراوان شده است.
الانوار البهیه، ۲۴۴
۶ رمضان:
مسار الشیعه، ص ۴۲
البته روزهای اول، دوم، پنجم و هفتم ماه رمضان نیز برای این روز گزارش شده است.
۲۹ با ۳۰ صفر:
قره الباصره فی تواریخ الحجج الطاهره، ص ۲۱
ثواب زیارت امام رضا (ع)
دربارهی ثواب زیارت امام رضا (ع) شیخ طوسی از امام رضا (ع) نقل کرده است که حضرت فرموده: (هرکه مرا در این بقعه (خراسان) زیارت کند مانند کسی است که رسول خدا را زیارت کرده است و برای او پاداش هزار حج مقبول و هزار عمرهی مقبول نوشته خواهد شد و من و پدرانم روز قیامت شفاعتکنندهی او خواهیم بود.)
بحار الانوار، ج ۹۹، ص ۳۱
امام جواد (ع) نیز فرمودهاند: (هرکس قبر پدرم را در طوس زیارت کند، خدا گناهان گذشته و آیندهاش را میآمرزد)
کافی، ج ۴، ص ۵۸۵
آداب زیارت امام رضا (ع) در روزهای زیارتی
برای زیارت امام رضا (ع)، چه از نزدیک و چه از راه دور، اعمال خاصی توصیه شده است. غسل زیارت، پوشیدن لباس پاک، نیت با حضور قلب و خواندن زیارتنامه یا صلوات خاصه از جمله آداب مهم زیارتاند. در روزهای ویژه نیز اعمال مخصوصی مانند نماز زیارت و دعاهای خاصی توصیه شده است.