حکم شرعی زیارت بدون اذن شوهر
زیارت رفتن شما بیاجازه همسرتان حرام است، مگر اینکه در عقدنامه اجازه خروج از منزل را از همسرتان گرفته باشید. البته برای اموری که واجب هستند مشکلی ندارد که بیاذن همسرتان از خانه خارج شوید، مثل وقتی که مریض هستید و باید به دکتر مراجعه کنید و مواردی از این قبیل.
علت حرام بودن زیارت و راه حل آن
حکمت خیلی از احکام برای ما معلوم نیست مثل اینکه چرا نماز صبح دو رکعت است و نماز ظهر چهار رکعت؟ و خب ما باتوجه به اینکه باور داریم خدایی که حکیم است این احکام را مشخص کرده و قطعا دلیل موجهی برای آن دارد، پس وظیفه خود را اطاعات میدانیم و به احکام عمل میکنیم. البته که در ادامه به بیان دلیلی خواهیم پرداخت. اما این برداشت ما از علت این حکم است و اینکه تدبیر اصلی چیست را نمیدانیم.
حفظ چهارچوب خانواده
خداوند برای زندگی اجتماعی قوانینی قرار داده است. خانواده نیز نوعی از زندگی اجتماعی است. اگر خدای متعال قوانینی را برای خانواده قرار داده برای این است که چهارچوب خانواده حفظ شود و از اختلافات جلوگیری شود. دراینباره آیه ای داریم که طبق آن خدا مرد را مدیر زندگی قرار داده است:
نساء 34
الرجال قوامون علی النساء
مردان سرپرست زنانند
چرا مرد مدیر زندگی است؟
هر کدام از زن و مرد با توجه به خصوصیاتشان یک وظیفهای در زندگی دارند. اگر خدا مرد را مدیر زندگی قرار داده و به او یک اختیاراتی داده به خاطر ویژگیهایی است که در آقا وجود دارد آن هم صرفاً برای حفظ زندگی. هیچ مردی حق ندارد از این اختیارات سوء استفاده کند البته صرف اختیارات هم نیست مثلا پرداخت مخارج و نفقه زن به عهده مرد است اما خانم هیچ وظیفه ای در این موضوع ندارد. پس در عین حال که مرد اختیاراتی دارد وظایف متفاوتی هم بر روی دوش اوست.
زندگی خانوادگی مجموعه ایست از نقش های مختلف
نقش زن و مرد در زندگی متفاوت است، جنس زن لطیف و مرد برعکس، سرسخت است. اموری مانند مدیریت زندگی که مربوط به کارهای سخت است و با لطافت زنانگی سازگار نیست از عهده خانمها برداشته شده و در عوض مدیریت فضای عاطفی خانواده در اختیار زن قرار داده شده و بسیاری از تکالیف نیز از روی دوش خانم برداشته شده است. مثلاً شما وظیفهای به نسبت کار کردن در خانه یا بزرگ کردن بچه ندارید، حتی میتوانید برای این کار از همسرتان مزد بگیرید.
در عصر رسول اکرم (ص) زنانی به پیامبر گله کردند که مردها همیشه از ما جلوترند؛ آنها جهاد و شهادت و مواردی از این قبیل دارند اما ما از أجر چنین اعمالی محروم هستیم. پیامبر به این مضمون فرمودند: «شما اگر در خانه خوب شوهرداری کرده و خدمت ناچیزی کنید، اجرتان مانند همان جهاد و شهادت است و فرقی ندارد». پس هر کدام از زن و مرد، نوع وظایفشان با هم تفاوت دارد.
شاید شوهرتان واقعا نگران شماست!
هر زنی امانت خداست به دست شوهرش. شوهر باید با آن اختیاراتی که دارد از همسر خود مراقبت کند. مثلاً اگر خدایی ناکرده با کمکاری شوهر اتفاقی برای خانم بیفتد، هیچوقت، نه در قبال جامعه، نه پیش خدا و نه وجدان خودش نمیتواند پاسخگو باشد. اگر همسری با زیارت رفتن خانمش به تنهایی مخالفت میکند شاید بخاطر همین باری است که روی دوشش حس میکند. اما اگر آقایی بدون هیچ دلیلی همسرش را از حقوقی که دارد منع کند این عین ظلم به همسرش و خیانت در امانت خدا است.
وظیفه شما به عنوان یک خانم چیست؟
اینکه اگر میبینید همسرتان راضی نمیشود حتی بدون دلیلی که شمارا قانع کند، این موضوع را بپذیرید و قبول کنید که شاید صلاح شما در نرفتن و عمل به همین وظیفهای باشد که الان دارید. درک میکنم که شاید پذیرفتن این موضوع، سخت باشد اما محبت واقعی به خدا و اهلبیت در این است که راضی باشیم به رضای آنها. شاید اولش کمی سخت باشد اما وقتی میدانیم، زیارت نرفتن و ماندنمان، برای کسب رضایت آنهاست آرام میشویم. البته که راهحلهایی هم وجود دارد که شاید بتواند به لطف خدا گرهگشای این موضوع باشد که در ادامه به آن میپردازیم
با همسرتان حرف بزنید و علت را از او جویا شوید
شاید یک مشکلی و یک علتی وجود دارد که بتوانید حلش کنید یا اینکه شاید همسرتان دلیلی دارد که بتواند شما را متقاعد کند یا برعکس شما او را متقاعدش کنید. دقت داشته باشید که لازم است این موضوع را در زمان مناسب خودش مطرح کنید و هر زمانی که دیدید بحث دارد به تندی میکشد و بینتیجه میشود، موضوع را عوض کنید.
دل همسرتان را بدست بیاورید
یک وقتهایی چون خانم وظایف عاطفی اش را درست انجام نمیدهد، روابط بین خودش و همسرش سرد میشود و خب سردی روابط طبیعتاً یکسری مشکلاتی ایجاد میکند که یکی از آن مشکلات هم میتواند همین موضوع باشد. در روایتی از امیرالمؤمنین (علیه السلام) نقل شده است:
غرر الحكم صفحه263
الإنْسانُ عَبدُ الإحْسانِ
انسان، بنده احسان است.
شاید بتوانید با ایجاد صمیمیت و محبت رضایت همسر خود را جلب کنید، حتی میتوانید سفر دونفره را به او پیشنهاد کنید.
دعا و توسل را فراموش نکنید
از خدا و اهلبیت بخواهید که دل همسرتان را به نسبت زیارت رفتنتان نرم کنند و اگر صلاحتان در رفتن است، او را راضی کنند.
اگر همسرتان راضی نشد، از راه دور امام را زیارت کنید
در روایاتمان از اهلبیت داریم که اگر نتوانستید حضوری به زیارت ما بیایید، ما را از راه دور زیارت کنید. اگر کسی یک وقتی میبیند که زیارت از راه دور به دلش نمیچسبد و فقط باید به زیارت خود حرم برود، شاید لازم باشد که یک تجدیدنظری در نگاهش به زیارت بکند. فکر کردن به این موضوع خیلی مهم است که:
برای چه به زیارت میرود؟ هدف از زیارت چیست؟
اگر جواب این است که هدف از زیارت اظهار محبت و اطاعت و نزدیکی به خدا و اهلبیت است، خب با ماندن در خانه و انجام وظیفه هم دارد به تمام این اهداف میرسد. ممکن است که ظاهراً از حرم امام دور باشد اما قلبش با اوست. شاید توفیقاتی در همین ماندن او برایش باشد که با هزار بار زیارت رفتن هم نتواند آنها را به دست بیاورد.
در روایتی داریم که: امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
فقیه جلد 3 صفحه 439
جِهَادُ الْمَرْأَةِ أَنْ تَصْبِرَ عَلَى مَا تَرَى مِنْ أَذَى زَوْجِهَا وَ غَيْرَتِهِ
جهاد زن صبر در برابر آزار و غیرتی است که از همسر خود میبیند.
یا در روایتی دیگر درباره اینکه هیچ بن بستی برای مومن وجود ندارد، از رسول اکرم (ص) نقل شده است که:
تحف العقول صفحه 48
عجبا للمؤمن لا یقضی الله علیه قضاء الا کان خیرا له
کار مومن عجیب است هر چه را خداوند برای او مقدر کند خیر اوست.
توصیه ای برای آقایان
روایتی است از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) که میفرمایند:
وسائل الشیعه و مستدرکها جلد 17 صفحه 175
خیارکم خیارکم لنسائکم و بناتکم
یعنی بهترین شما، بهترینتان نسبت به زنان و دخترانتان هستید.
رعایت حقوق خانواده تا این حد مهم است به خصوص دربرابر همسر، زیرا که زن مظهر لطافت خدا و امانت خدا است که باید در روز قیامت دربرابر این امانت پاسخگو باشیم.
درک میکنم که غرور مردانگی برای آقایان وظایفی را ایجاد میکند اما اگر میبینید راه دارد که به همسرتان اجازه دهید به زیارت برود یا حتی خودتان هم با او بروید، شاید بهتر باشد که دلش را نشکنید و با اجازه به او یا رفتن با او دلش را به دست آورید.